|
| |
|
| 1625-1671 |
| Gijsbert Janz (van) Sandberg(en) |
|
 |
De stuifduinen in Aperloo waaraan de naam Sandberg
is verleend |
|
|
| |
|
| |
 |
| De stuifzanden van de Veluwe zijn ontstaan doordat dekzand, dat in de laatste ijstijd door de wind was afgezet, en tegen de stuwwallen van de Veluwe bleef liggen, opnieuw in verstuiving kwam. Dat is vooral door de mens veroorzaakt. Wanneer het beschermende vegetatiedek werd aangetast, kon het eronder gelegen dekzand opnieuw gaan stuiven. De meeste Veluwse stuifzanden zijn waarschijnlijk in de Late Middeleeuwen ontstaan, toen er grote schaapskuddes werden gehouden voor de textielindustrie. Vanaf de 15de en 16de eeuw kwam de plaggenbemesting op, waarbij schapenmest vermengd met heideplaggen werd gebruikt om de arme Veluwse akkers van de nodige bemesting te voorzien. Dit zorgde opnieuw voor een aanslag op de heidevegetatie. Vooral aan de west- en noordkant van de Veluwe zijn dikke pakketten dekzand afgezet waar zich later grote stuifzandgebieden vormden. |
|
.jpg) |
| Een herder met zijn schaapskudde op een zandverstuiving nabij Velp 1910-1930 |
|
|
In de 17e eeuw gebruikte men vaak een patroniem ofwel vadernaam.
Deze achternaam geeft aan hoe de vader heet. Zo is de voornaam van de vader van Joan Petersen: Peter.
Een aanleiding tot uitbreiding van het éénnaamsysteem was de behoefte van de hogere standen om zich te onderscheiden van het volk, en zich van het voortbestaan van hun naam te verzekeren.
De adel was de eerste groep die een geografische toenaam aannam, waarin op het feodale bezit gewezen werd.
Gijsbert Janssen neemt de naam aan van een erf dat zijn vader bezat in 1653 aan de Aperloose landgoederen, waar stuifduinen zijn. Zijn naam werd toen Gysbert Jansz (van) Sandberg(en) |
|
 |
1652 Tijdens de zomermaanden bracht de familie Petersen regelmatig de tijd door in de fraaie omgeving van buurtschap Aperloo, waar Joan Petersen een erf bezat. Ook burgemeester Gerrit Heeck had daar een buitenverblijf. Beide families zagen elkaar regelmatig en het is dan ook geen wonder dat een zomerliefde tussen Gijsbert Janssen Petersen en Antonia (Teuntje) Heeck tot een huwelijk leidde. De familie Heeck was een vooraanstaande familie in Elburg, waar men zich in die tijd al van achternamen bedienden.
Juist in die periode werden de Aperloose landgoederen bedreigd door hevige zandstormen. Tussen de bomen door rukte het zand op en groeide aan tot een tien meter hoge berg, die nu de Hokseberg heet. Aan deze “sandberg” heeft de familie haar naam te danken.
Geschrokken door de snelgroeiende zandwoestijn stelden de Staten van Gelderland het ambt van zandgraaf in. Zijn taak was het om op deskundige wijze het "sant in vrede te leggen". Dat wil zeggen door het aanplanten van bomen en beshuttingen, verdere uitbreidingen van de zandverstuivingen te voorkomen. De kosten waren voor de geërfden en niet iedere grondeigenaar wilde hieraan meebetalen. Gevolg: een ordonnantie om de onwilligen te dwingen tot betalen. Pas in 1809 werd dit bijzondere ambt afgeschaft.
In de omgeving van Elburg zijn nog altijd stuifduinen. |
 |
| Zandverstuiving op een stuifduin |
|
| 1648 De Vrede van Münster was een verdrag dat op 15 mei 1648 in Münster gesloten werd tussen Spanje en de Republiek der 7 Verenigde Nederlanden, waarmee aan de Tachtigjarige Oorlog tussen Spanje en de opstandelingen in de Republiek een einde kwam en de Republiek als soevereine staat erkend werd. |
|
1653 Van 1653 tot 1664 wonen Gijsbert Jansen en zijn vrouw aan de Beekstraat 45 in Elburg. Hier nam Gijsbert de naam Sandberg over van "een erf van dien naam", een van de erven van zijn vader.
1656 Vermeld te Elburg 15 mei 1656 met echtgenote en vader
1664 Gijsbert werd Kerkmeester. |
| Een Kerkmeester is iemand die het dagelijkse financiële beheer van de kerk en de dagelijkse zorg van het kerkgebouw en alles wat daartoe behoort, binnen een parochie verzorgt. Tegenwoordig doet de Priester of Koster dit. |
|
1671 Gijsbert is overleden tussen 26 november 1664 en 29 september 1671.
1686 Teuntje begraven te Elburg 25 mei 1686 |
 |
Wintertafereel in 1625, geschilderd
door Jan van Goyen |
|
|
 |
.jpg) |
Vingerhoedje van de moeder
van Antonia Heeck: Wobbyna |
|
|
De Vrede van Breda, gesloten op 31 juli 1667 in de Grote Zaal van het Kasteel in de Brabantse stad Breda, was het verdrag tussen de Republiek der Zeven Verenigde Nederlanden, Engeland, Frankrijk en Denemarken waarmee de Tweede Engels-Nederlandse Oorlog eindigde.
Voorafgaand hieraan maakte Michiel de Ruyter zijn beroemde Tocht naar Chatham, die de bepalingen van het verdrag voor de Republiek gunstig beïnvloedde.
Afgesproken werd dat de Nederlandse kolonie in Amerika, Nieuw-Amsterdam, officieel aan de Engelsen werd overgedragen, Engeland noemde het daarna New York.
De Republiek behield Suriname, dat kort voor de Vrede was veroverd. De Bovenwindse eilanden bleven ook bij de Republiek, evenals het Molukse eiland Run en een aantal forten aan de kust van West-Afrika. Deze forten waren nodig voor de slavenhandel. Ook werden de Engelse Scheepvaartwetten versoepeld. |
|
 |
| De vredessluiting te Breda op 31 juli 1667 |
|
| |
| De vererving van de Beekstraat 43 te Elburg |
 |
| Beekstraat 43 te Elburg |
|
Joan Petersen (1600-1664) trouwt met
Barbara Gijsbertsdr, wiens vader eigenaar is van
de Beekstraat. Gijsbert Janszn (1625-1671)
erft de Beekstraat, en daarna
Jan van Sandbergen (1654-1693) |
|
|
|
 |
Joan
Petersen
1600-1664 |
tr 1618 |
Barbara Gijsbertsdr
|
|
|
Gijsbert Janz (van) Sandberg(en)
1625-1671 |
|
|
Jan
van Sandberg(en)
1654-1693 |
|
|
| |
| Legenda |
|
Beekstraat 43 te Elburg |
|
|
|
|
| Bronnen: Nederlands adelsboek, Zoeken & scheuren: de jonge Sandberg, Streekarchivariaat Noordwest Veluwe, De Nederlandse Adel, Wikipedia, Genealogieonline.nl, master scriptie Charlotte Witte, herderewich.nl/hierden, Elburger Courant |
| Webpagina gemaakt, en onderzoek gedaan, door Tanya Sandberg-Barrow |
| |
|
